ترانه علیدوستی ، متولد بیست و دوم دی ماه سال ۱۳۶۲ در شهر تهران، فردی تحصیلکرده و دارای مدرک دیپلم در رشته کامپیوتر است. وی همسر آقای علی منصور و مادر فرزند دلبندشان، حنا، می‌باشد. ترانه با اصالتی تهرانی و دانشی فنی، زندگی خود را با عشق و تعهد به خانواده‌اش ساخته و ادامه می‌دهد.
بیوگرافی ترانه علیدوستی
ترانه علیدوستی، هنرمند برجسته‌ی سینمای ایران، در بیست و دوم دی‌ماه سال ۱۳۶۲ چشم به جهان گشود. وی با استعدادی کم‌نظیر و توانایی‌های هنری خارق‌العاده، به‌عنوان یکی از چهره‌های مطرح سینمای ایران شناخته می‌شود. علیدوستی موفق به دریافت جوایز معتبری همچون جایزهٔ بهترین بازیگر زن از جشنوارهٔ فیلم لوکارنو در سوئیس و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن از جشنوارهٔ فیلم فجر شده است. همچنین، او در جشنواره‌های بین‌المللی معتبری مانند جشنوارهٔ وزول فرانسه در سال ۲۰۱۴ و جشنوارهٔ هانوی ویتنام در سال ۲۰۱۲، به عنوان عضو هیئت داوران حضور یافت.
شروع درخشان او در عرصهٔ سینما با فیلم من، ترانه ۱۵ سال دارم در سال ۱۳۸۰ رقم خورد، که برای این نقش آفرینی، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را از جشنوارهٔ فیلم فجر کسب کرد. علیدوستی در طول فعالیت هنری خود با کارگردانان نامداری همچون رسول صدرعاملی، واروژ کریم‌مسیحی، اصغر فرهادی و حسن فتحی همکاری داشته و همواره با نقش‌آفرینی‌های عمیق و تأثیرگذار، جایگاه خود را در سینمای ایران و جهان تثبیت کرده است.
ترانه علیدوستی، علاوه بر توانایی‌های هنری در عرصهٔ سینما، به زبان انگلیسی تسلط کامل داشته و در حوزهٔ ترجمه‌ی ادبی نیز فعالیت‌های قابل توجهی از خود نشان داده است. وی موفق شد در پنجمین دورهٔ جایزهٔ ادبی پروین اعتصامی، در بخش ادبیات داستانی، جایزه‌ی خود را برای ترجمه‌ی کتاب رؤیای مادرم اثر آلیس مونرو، نویسندهٔ برجستهٔ کانادایی، دریافت کند.
علیدوستی در ویژه‌نامهٔ شماره ۱۰۰ ماهنامهٔ صنعت سینما، که به بررسی سینمای ایران در دههٔ هشتاد اختصاص داشت، به عنوان بهترین بازیگر زن این دهه از سوی ۱۳۰ نویسنده و منتقد سینمایی انتخاب شد. همچنین، مجلهٔ فیلم در سال ۱۳۹۰، او را به عنوان برترین بازیگر زن دههٔ ۸۰ معرفی کرد.
در تاریخ ۱۸ آبان ۱۴۰۱، علیدوستی در اقدامی نمادین و در حمایت از جنبش اعتراضی زنان ایران، تصویری بدون حجاب اجباری از خود در شبکه‌ی اجتماعی اینستاگرام منتشر کرد که در آن شعار «ژن، ژیان، ئازادی» را در دست داشت. این اقدام او با واکنش شدید نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی مواجه شد و منجر به بازداشت وی گردید. پس از ۱۸ روز، علیدوستی با قرار وثیقه آزاد شد، اما این حرکت نمادین او به عنوان یکی از صحنه‌های ماندگار در حمایت از حقوق زنان در ایران ثبت شد.
زندگی شخصی
ترانه علیدوستی در بیست و دوم دی‌ماه سال ۱۳۶۲ در تهران دیده به جهان گشود. پدر ایشان، حمید علیدوستی، از بازیکنان سابق تیم ملی فوتبال ایران و از مربیان شناخته‌شدهٔ این رشته به شمار می‌رود، و مادرش، نادره حکیم‌الهی، هنرمندی توانا در زمینهٔ سنگ‌تراشی و تندیس‌سازی است. ترانه برادری به نام پویان داشت که متأسفانه در حادثه‌ای تلخ در جریان چهارشنبه‌سوری سال ۱۳۸۳، او را از دست داد. وی اکنون زندگی مشترک خود را با همسرش ادامه می‌دهد و دارای یک فرزند دختر به نام حنا است.
علیدوستی در مصاحبه‌های خود اشاره کرده است که از بیماری کلاستروفوبیا یا ترس از فضاهای بسته رنج می‌برد و به همین دلیل استفاده از وسایل نقلیه‌ای مانند اتوبوس یا مترو برای او دشوار است. همچنین، او به عنوان یکی از حامیان جریان فمینیسم شناخته می‌شود و همواره از حقوق زنان و برابری جنسیتی حمایت کرده است.
فعالیت هنری
ترانه علیدوستی در دوران تحصیلات دبیرستان، در رشتهٔ علوم تجربی مشغول به تحصیل بود که به واسطهٔ علاقه‌ی خود به هنر، در کلاس‌های بازیگری امین تارخ ثبت نام کرد. این تصمیم نقطه‌ی عطفی در زندگی هنری او شد، چرا که در سال ۱۳۷۹ و از طریق همین کلاس‌ها، برای ایفای نقش ترانه پرنیان در فیلم من، ترانه ۱۵ سال دارم به کارگردانی رسول صدرعاملی انتخاب گردید. وی که تازه ۱۸ سالگی را پشت سر گذاشته بود، با حضور در مراسم افتتاحیهٔ این فیلم در جشنوارهٔ فیلم فجر سال ۱۳۸۰، به عنوان یکی از استعدادهای درخشان و نوظهور سینمای ایران معرفی شد و به سرعت به چهره‌ای شاخص در میان بازیگران نسل خود تبدیل گردید. پس از این موفقیت چشمگیر، او تا سال ۱۳۸۲ در هیچ پروژه‌ی سینمایی دیگری حضور نیافت.
علیدوستی علاوه بر سینما، تجربه‌ی بازی در عرصهٔ تئاتر را نیز با اجرای نمایش فنز کسب کرد. همچنین، در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۰، دوره‌ای آموزشی در زمینهٔ فیلم‌نامه‌نویسی در کلاس‌های حوزهٔ هنری گذراند و دانش خود را در این زمینه گسترش داد.
از دیگر فعالیت‌های قابل توجه او، مشارکت در تولید فیلم اژدها وارد می‌شود! به کارگردانی مانی حقیقی است، که در آن به عنوان یکی از سرمایه‌گذاران این پروژه‌ی سینمایی نقش آفرینی کرد. این اقدام نشان‌دهندهٔ علاقه‌ی او به حمایت از تولیدات هنری و سینمایی در ایران است.
نقش های برجسته
ترانه علیدوستی در برادران لیلا
فیلم برادران لیلا، اثری دراماتیک و به یادماندنی، به نویسندگی و کارگردانی سعید روستایی ساخته شده و در سال ۱۴۰۱ بر پرده‌ی سینماها به نمایش درآمد. این فیلم با حضور بازیگران سرشناسی همچون سعید پورصمیمی، ترانه علیدوستی، نوید محمدزاده، پیمان معادی، فرهاد اصلانی، محمد علی‌محمدی، نیره فراهانی و مهدی حسینی‌نیا، داستان زندگی شخصیتی به نام لیلا را روایت میکند. لیلا، که توسط ترانه علیدوستی به تصویر کشیده شده است، زنی است که برای رفع مشکلات مالی خود و خانواده‌اش، با چالش‌های متعددی دست و پنجه نرم میکند و در این مسیر، ماجراهای جذاب و پرتنشی را تجربه می‌نماید.
این اثر سینمایی، با ترکیبی از بازی‌های قدرتمند و روایتی عمیق، توانسته است توجه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کند و به عنوان یکی از آثار شاخص سینمای ایران در سال‌های اخیر شناخته شود.
ترانه علیدوستی در فروشنده
فیلم “فروشنده” درام محصول سال ۲۰۱۶ است که نویسندگی و کارگردانی آن را اصغر فرهادی بر عهده داشته است. در این فیلم، شهاب حسینی و ترانه علیدوستی به ایفای نقش پرداخته‌اند. این فیلم هفتمین اثر بلند فرهادی است که ابتدا با عنوان “بِرسَد به دست آهو” شناخته می‌شد، اما در میانه‌های فیلم‌برداری نام آن تغییر کرد و در نهایت با عنوان “فروشنده” به اکران درآمد. در مراسم اختتامیه جشنواره فیلم کن، اصغر فرهادی برنده جایزه بهترین فیلمنامه شد و شهاب حسینی نیز جایزه بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد. این فیلم به عنوان نماینده ایران به آکادمی اسکار معرفی شد و در تاریخ ۹ اسفند ۱۳۹۵، موفق به کسب جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان شد.
ترانه علیدوستی در درباره الی
فیلم «دربارهٔ الی» اثری ایرانی به کارگردانی اصغر فرهادی و تهیه‌کنندگی مشترک او و سید محمود رضوی است که در سال ۱۳۸۷ تولید شده است. این فیلم پس از اکران با استقبال گسترده‌ای از سوی منتقدان و مخاطبان روبه‌رو شد. در جشنواره بین‌المللی فیلم برلین سال ۲۰۰۹، جایزه خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی به این اثر تعلق گرفت. اصغر فرهادی در ساخت این فیلم از سبک رئالیسم بهره گرفت و با این رویکرد، تحولی جدید در سینمای ایران ایجاد کرد. ترانه علیدوستی در این فیلم نقش دربارهٔ الی را ایفا کرده است.
ترانه علیدوستی در من ترانه ۱۵ سال دارم
فیلم «من ترانه ۱۵ سال دارم» به کارگردانی رسول صدرعاملی و با نقش‌آفرینی ترانه علیدوستی، یکی از آثار شاخص سینمای ایران است که در سال ۱۳۸۰ تولید شده است. این فیلم موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی برای رسول صدرعاملی، بهترین فیلمنامه برای کامبوزیا پرتوی و بهترین بازیگر نقش اول زن برای ترانه علیدوستی از بیستمین جشنواره فیلم فجر شد. همچنین، رسول صدرعاملی برای این اثر جایزه ویژه هیئت داوران را کسب کرد و نامزد دریافت جایزه یوزپلنگ طلایی جشنواره فیلم لوکارنو نیز شد. در این فیلم، ترانه علیدوستی در نقش ترانه پرنیان، دختری به نام داوود و زهرا و مادر نغمه، هنرنمایی کرده است.
فیلمشناسی ترانه علیدوستی
فیلم های سینمایی
| نام فیلم | کارگردان | سال تولید | افتخارات/یادداشت‌ها |
|---|---|---|---|
| برادران لیلا | سعید روستایی | ۱۴۰۰ | حضور در جشنواره فیلم کن |
| تفریق | مانی حقیقی | ۱۴۰۰ | |
| اورکا | سحر مصیبی | ۱۳۹۹ | |
| فروشنده | اصغر فرهادی | ۱۳۹۶ | حضور در جشنواره فیلم کن |
| استراحت مطلق | عبدالرضا کاهانی | ۱۳۹۳ | |
| مادر قلب‌اتمی | علی احمدزاده | ۱۳۹۳ | |
| زندگی مشترک آقای محمودی و بانو | روح‌الله حجازی | ۱۳۹۱ | |
| آسمان زرد کم‌عمق | بهرام توکلی | ۱۳۹۲ | |
| پذیرایی ساده | مانی حقیقی | ۱۳۹۰ | |
| انتهای خیابان هشتم | علیرضا امینی | ۱۳۸۹ | |
| هر چی خدا بخواد | نوید میهن‌دوست | ۱۳۸۹ | |
| راز دشت تاران | هاتف علیمردانی و محمد لطفعلی | ۱۳۸۸ | |
| زندگی با چشمان بسته | رسول صدرعاملی | ۱۳۸۸ | |
| دربارهٔ الی | اصغر فرهادی | ۱۳۸۷ | |
| تردید | واروژ کریم‌مسیحی | ۱۳۸۷ | |
| شیرین | عباس کیارستمی | ۱۳۸۷ | |
| کنعان | مانی حقیقی | ۱۳۸۶ | |
| چهارشنبه سوری | اصغر فرهادی | ۱۳۸۴ | |
| شهر زیبا | اصغر فرهادی | ۱۳۸۲ | |
| من ترانه ۱۵ سال دارم | رسول صدرعاملی | ۱۳۸۰ |
نمایش خانگی
| نام سریال/فصل | کارگردان | سال تولید |
|---|---|---|
| شهرزاد (فصل اول) | حسن فتحی | ۱۳۹۳–۱۳۹۴ |
| شهرزاد (فصل دوم) | حسن فتحی | ۱۳۹۵–۱۳۹۶ |
| شهرزاد (فصل سوم) | حسن فتحی | ۱۳۹۶–۱۳۹۷ |
جوایز و افتخارات
| عنوان جایزه/افتخار | فیلم/اثر مرتبط | سال | وضعیت |
|---|---|---|---|
| نامزد بهترین بازیگر زن درام جایزه حافظ | شهرزاد | ۱۳۹۷ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن جایزه حافظ | فروشنده | ۱۳۹۶ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر زن درام جایزه حافظ | شهرزاد | ۱۳۹۵ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران | آسمان زرد کم‌عمق | ۱۳۹۲ | نامزد |
| برنده جایزه پروین مشترکاً با لیلا حاتمی و نگار جواهریان | — | ۱۳۹۱ | برنده |
| برنده بهترین بازیگر نقش اول زن جشنواره وزول | پذیرایی ساده | ۱۳۹۱ | برنده |
| نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن سی و یکمین جشنواره فیلم فجر | آسمان زرد کم‌عمق | ۱۳۹۱ | نامزد |
| برنده بهترین بازیگر نقش اول زن جشنواره آسیایی و عربی اوسیان سینه فن | پذیرایی ساده | ۱۳۹۱ | برنده |
| نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن سی‌امین جشنواره فیلم فجر | پذیرایی ساده | ۱۳۹۰ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن سومین جشن انجمن منتقدان | تردید | ۱۳۸۸ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر | تردید | ۱۳۸۷ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر نقش مکمل زن دهمین دوره جشن خانه سینما | چهارشنبه سوری | ۱۳۸۵ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر نقش مکمل زن بیست و چهارمین جشنواره فیلم فجر | چهارشنبه سوری | ۱۳۸۴ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن جشن خانه سینما | شهر زیبا | ۱۳۸۳ | نامزد |
| نامزد بهترین بازیگر بیست و دومین جشنواره فجر | شهر زیبا | ۱۳۸۲ | نامزد |
| برنده جایزه نخل زرین بهترین بازیگر زن جشنواره اجتماعی آبادان | من ترانه ۱۵ سال دارم | ۱۳۸۱ | برنده |
| برنده بهترین بازیگر زن پنجاه و پنجمین جشنواره فیلم لوکارنو سوئیس | من ترانه ۱۵ سال دارم | ۱۳۸۱ | برنده |
| برنده بهترین بازیگر زن انجمن منتقدین و نویسندگان سینمای ایران | من ترانه ۱۵ سال دارم | ۱۳۸۱ | برنده |
| برنده بهترین بازیگر نقش اول زن سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر | من ترانه ۱۵ سال دارم | ۱۳۸۰ | برنده |
سوالات متداول
۱. همسر ترانه علیدوستی چه کاره است؟
همسر ترانه علیدوستی، علی منصور، در زمینه طراحی داخلی و معماری فعالیت دارد و رابطه‌ای صمیمانه با یکدیگر دارند.
۲. آیا مانی حقیقی همسر ترانه علیدوستی است؟
خیر، مانی حقیقی تنها یکی از همکاران ترانه علیدوستی در سینما بوده و همسر او علی منصور است.
۳. رقص ترانه علیدوستی مربوط به چه فیلمی است؟
ترانه علیدوستی در فیلم یا اثری رسمی نقش مرتبط با رقص نداشته است، اما ویدئوهایی از او در فضای مجازی منتشر شده‌اند که جنبه شخصی دارند.
۴. منزل شخصی ترانه علیدوستی کجاست؟
ترانه علیدوستی در تهران زندگی میکند، اما اطلاعات دقیقی درباره منزل شخصی او به دلیل حفظ حریم خصوصی در دسترس نیست.
۵. قد و وزن ترانه علیدوستی چقدر است؟
قد ترانه علیدوستی حدود ۱۶۸ سانتیمتر است و وزن او معمولاً بین ۵۵ تا ۶۰ کیلوگرم گزارش شده است.
۶. ترانه علیدوستی و دخترش در سریال شهرزاد چه نقشی داشتند؟
در سریال شهرزاد، ترانه علیدوستی نقش اصلی (شهرزاد) را ایفا کرد، اما دختر او در این سریال حضور نداشت و نقش خاصی بازی نکرد.
منبع : ویکی پدیا
