آسنترا (سرترالین) یک داروی ضد افسردگی است که به عنوان مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) شناخته میشود. این دارو معمولاً برای درمان افسردگی استفاده میشود و همچنین گاهی برای حملات پانیک، اختلال وسواس فکری عملی (OCD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) تجویز میشود. آسنترا با افزایش سطح سروتونین، که یک ماده شیمیایی تقویت‌کننده خلق و خو در مغز است، عمل میکند. این دارو به بسیاری از افراد کمک میکند تا از افسردگی بهبود یابند و در مقایسه با داروهای ضد افسردگی قدیمی‌تر، عوارض جانبی کمتری دارد. آسنترا به صورت قرص و تنها با نسخه پزشک قابل دسترسی است.
نکات کلیدی
- معمولاً ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد تا اثر کامل آسنترا مشاهده شود، اگرچه ممکن است بعد از ۱ تا ۲ هفته احساس بهتری داشته باشید.
- عوارض جانبی مانند احساس تهوع، سردرد و مشکلات خواب شایع هستند. این عوارض معمولاً خفیف بوده و پس از چند هفته برطرف می‌شوند.
- آسنترا میتواند تغییراتی در اشتهای شما ایجاد کند که ممکن است منجر به کاهش یا افزایش وزن شود.
- اگر شما و پزشکتان تصمیم به استفاده از آسنترا دارید، پزشک ممکن است کاهش تدریجی دوز مصرفی را برای جلوگیری از عوارض جانبی ترک توصیه کند.
- آسنترا شخصیت شما را تغییر نمی‌دهد، بلکه کمک میکند تا دوباره احساس طبیعی خود را داشته باشید.
- در حین مصرف این دارو از نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کنید. آب گریپ فروت میتواند میزان آسنترا در بدن را افزایش داده و خطر عوارض جانبی را بیشتر کند.
چه کسانی می‌توانند آسنترا مصرف کنند؟
<span>بیشتر بزرگسالان می‌توانند از آسنترا استفاده کنند. همچنین، کودکان ۶ تا ۱۷ ساله می‌توانند این دارو را مصرف کنند، اما تنها برای درمان اختلال وسواس فکری عملی (OCD).اگر دیابت دارید، مصرف آسنترا ممکن است کنترل قند خون را پیچیده‌تر کند. پزشک شما ممکن است توصیه کند که در چند هفته اول درمان با آسنترا، سطح قند خون خود را بیشتر کنترل کنید و در صورت لزوم، درمان دیابت خود را تنظیم نمایید.
چه کسانی نمی‌توانند آسنترا مصرف کنند؟
آسنترا برای برخی افراد مناسب نیست. برای اطمینان از بی‌خطر بودن این دارو برای شما، اگر هر یک از شرایط زیر را دارید با پزشک خود مشورت کنید:
- سابقه واکنش آلرژیک به آسنترا یا هر داروی دیگری
- مشکلات قلبی، چرا که آسنترا ممکن است باعث تندتر شدن ضربان قلب یا ضربان قلب نامنظم (آریتمی) شود
- تلاش برای باردار شدن، بارداری یا شیردهی
- ابتلا به گلوکوم، زیرا آسنترا میتواند فشار چشم را افزایش دهد
- مبتلا به صرع یا تحت درمان با تشنج الکتریکی، زیرا آسنترا ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد.
نحوه و زمان مصرف آسنترا
دوز و قدرت
آسنترا به صورت قرص‌های ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرمی موجود است. دوز معمول برای بزرگسالان ۵۰ میلیگرم در روز است، اما پزشک ممکن است با دوز کمتر شروع کند و سپس به تدریج آن را تا حداکثر ۲۰۰ میلیگرم در روز افزایش دهد. در صورت داشتن مشکلات کبدی، پزشک ممکن است دوز کمتری تجویز کند. دوز معمول برای کودکان ۶ تا ۱۲ ساله ۲۵ میلیگرم در روز است که پس از یک هفته ممکن است به ۵۰ میلیگرم افزایش یابد. کودکان ۱۳ تا ۱۷ ساله معمولاً ۵۰ میلیگرم در روز مصرف می‌کنند و در صورت نیاز، دوز آنها ممکن است تا ۲۰۰ میلیگرم در روز افزایش یابد.
نحوه مصرف
آسنترا را یک بار در روز، با یا بدون غذا مصرف کنید. می‌توانید آن را در هر زمانی از روز مصرف کنید، به شرطی که هر روز در همان زمان باشد. اگر مشکل خواب دارید، بهتر است آن را صبح مصرف کنید.
مدت زمان مصرف
پس از بهبود حال، احتمالاً نیاز خواهید داشت که چندین ماه دیگر به مصرف آسنترا ادامه دهید، چرا که توقف زودهنگام ممکن است منجر به بازگشت افسردگی شود. بیشتر پزشکان توصیه می‌کنند پس از بهبودی، به مدت ۶ ماه تا یک سال از داروهای ضد افسردگی استفاده کنید.
اگر مصرف را فراموش کردید
اگر گهگاه یک دوز را فراموش کردید، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و دوز بعدی را در زمان معمول مصرف کنید. هرگز دو دوز را همزمان مصرف نکنید تا دوز فراموش شده را جبران کنید. اگر به طور مرتب دوزها را فراموش می‌کنید، تنظیم زنگ هشدار یا مشاوره با داروساز میتواند کمک‌کننده باشد.
اگر بیش از حد مصرف کردید
میزان آسنترا که میتواند منجر به مصرف بیش از حد شود، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. مصرف بیش از حد ممکن است منجر به علائمی مانند استفراغ، لرزش، خواب‌آلودگی، سرگیجه، ضربان قلب سریع، گرفتگی یا تشنج شود.
توقف مصرف آسنترا
اگر به مدت ۶ ماه یا بیشتر احساس بهتری داشته باشید، پزشک ممکن است توصیه کند که مصرف آسنترا را به تدریج متوقف کنید. پزشک احتمالاً کاهش تدریجی دوز را طی چند هفته یا بیشتر، بسته به مدت زمان مصرف، توصیه خواهد کرد. این کار به جلوگیری از علائم ترک کمک میکند که ممکن است شامل سرگیجه، احساس بیماری، بی‌حسی یا گزگز در دست‌ها یا پاها، مشکلات خواب، احساس آشفتگی یا اضطراب، سردرد و لرزش باشد.
عوارض جانبی آسنترا
همانند سایر داروها، آسنترا نیز ممکن است در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند، اما بسیاری از افراد هیچ‌گونه عارضه جانبی یا فقط عوارض جزئی را تجربه نمی‌کنند. برخی از عوارض جانبی رایج آسنترا با گذشت زمان و عادت کردن بدن به دارو بهبود می‌یابند.
افرادی که سرترالین را برای درمان حملات پانیک مصرف می‌کنند، ممکن است در چند هفته اول درمان با افزایش اضطراب مواجه شوند. این حالت معمولاً پس از چند هفته برطرف میشود، اما در صورت ادامه یا آزاردهنده بودن آن، با پزشک خود مشورت کنید. کاهش دوز ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
عوارض جانبی رایج
عوارض جانبی رایج سرترالین که در بیش از یک نفر از هر صد نفر رخ می‌دهد، شامل موارد زیر است و می‌توانید برای مقابله با آنها اقداماتی انجام دهید:
- احساس تهوع
- سردرد
- مشکلات خواب
- احساس خواب‌آلودگی
- اسهال
- خشکی دهان
- احساس سرگیجه
- احساس خستگی یا ضعف
به مصرف دارو ادامه دهید، اما اگر راهکارهای مقابله با این عوارض جانبی مؤثر نبود و همچنان شما را آزار می‌دهد، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
عوارض جانبی جدی
عوارض جانبی جدی نادر هستند (کمتر از یک نفر از هر صد نفر)، اما ممکن است برخی افراد هنگام مصرف آسنترا آنها را تجربه کنند. در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، با پزشک خود مشورت کنید:
- تغییرات در دوره‌های قاعدگی، مانند خونریزی شدید، لکه‌بینی یا خونریزی بین قاعدگی
- افزایش یا کاهش وزن بدون دلیل
- احساس شادی شدید، اشتیاق یا هیجان بیش از حد، یا احساس بی‌قراری که منجر به ناتوانی در نشستن یا ایستادن میشود
- زرد شدن سفیدی چشمان یا پوست (این ممکن است در پوست‌های تیره‌تر کمتر مشهود باشد) که نشانه مشکلات کبدی است
- سرفه خونی یا مشاهده خون در ادرار
- مدفوع سیاه یا قرمز یا مشاهده خون در استفراغ که نشانه‌هایی از خونریزی از روده هستند
- خونریزی از لثه‌ها یا کبودی‌هایی که بدون دلیل ظاهر می‌شوند یا بزرگتر می‌شوند.
واکنش آلرژیک جدی
در موارد نادر، ممکن است واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) به آسنترا رخ دهد.
عوارض جانبی طولانی مدت
برخی افراد ممکن است دچار عوارض جانبی جنسی مانند مشکلات نعوظ یا کاهش میل جنسی شوند که در برخی موارد حتی پس از قطع دارو نیز ادامه می‌یابد. در صورت نگرانی، با پزشک خود مشورت کنید.
اگر دیابت دارید، آسنترا ممکن است بر سطح قند خون شما تأثیر بگذارد و پزشک ممکن است شما را تحت نظر داشته باشد تا دوز مناسب داروی دیابت را تنظیم کند.
سایر عوارض جانبی
این‌ها تمامی عوارض جانبی آسنترا نیستند. برای فهرست کامل عوارض جانبی، به بروشور داخل بسته دارو مراجعه کنید.
بارداری، شیردهی و باروری با مصرف آسنترا
آسنترا و بارداری
مصرف آسنترا در دوران بارداری مجاز است. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ممکن است آسنترا به طور موقتی بر رشد قلب جنین تأثیر بگذارد. با این حال، این خطر بسیار کم است و اغلب نوزادانی که از مادرانی متولد می‌شوند که آسنترا مصرف کردهاند، دارای قلب طبیعی هستند.
مصرف آسنترا در هفته‌های پایانی بارداری ممکن است گاهی موجب علائم کوتاه مدت ترک و به ندرت مشکلات تنفسی در نوزاد شود. پس از تولد، نوزاد تحت معاینه قرار می‌گیرد و در صورت نیاز مراقبت‌های لازم انجام میشود.
مصرف آسنترا در ماه آخر بارداری ممکن است خطر خونریزی پس از زایمان را اندکی افزایش دهد. این عارضه نادر و قابل درمان است، بنابراین دلیلی برای قطع مصرف آسنترا در دوران بارداری وجود ندارد.
درمان مناسب مشکلات سلامت روان در دوران بارداری ضروری است، زیرا میتواند بر سلامت شما و نوزادتان تأثیر بگذارد. افسردگی و اضطراب ممکن است در دوران بارداری و پس از زایمان تشدید شود.
در صورت باردار شدن در حین مصرف آسنترا، با پزشک خود مشورت کنید تا با ارزیابی دقیق، بهترین درمان را برای شما و نوزادتان تعیین کنند.
اسنترا و شیردهی
در صورت تأیید پزشک یا بازدیدکننده سلامت، مصرف سرترالین در دوران شیردهی مشکلی ندارد. این دارو یکی از داروهای ضدافسردگی ترجیحی برای مادران شیرده است و بسیاری از زنان بدون هیچ مشکلی از آن استفاده کردهاند.
مقدار بسیار کمی از سرترالین وارد شیر مادر میشود و تعداد کمی از نوزادان با عوارض جانبی مواجه می‌شوند.
ادامه مصرف آسنترا برای حفظ سلامت شما مهم است. شیردهی نیز برای شما و نوزادتان فواید بسیاری دارد.
در صورت مشاهده موارد زیر با ویزیتور سلامت، ماما، داروساز یا پزشک خود مشورت کنید:
- نوزاد به خوبی شیر نمی‌خورد
- نوزاد به طور غیرعادی خواب‌آلود به نظر می‌رسد
- نوزاد تحریک‌پذیر است یا قولنج دارد
- هرگونه نگرانی دیگر در مورد نوزاد
آسنترا و باروری
برای مردان، آسنترا ممکن است کیفیت اسپرم را کاهش دهد، اما مشخص نیست که این موضوع بر باروری تأثیر دارد یا خیر. در صورت مواجهه با مشکلات باروری با پزشک خود مشورت کنید.
برای زنان، شواهدی مبنی بر کاهش باروری با مصرف آسنترا وجود ندارد. در صورت قصد بارداری با داروساز یا پزشک خود مشورت کنید تا درمان شما را بررسی کنند.
مصرف اسنترا با سایر داروها و مکمل‌های گیاهی
احتیاط با سایر داروها
برخی داروها می‌توانند بر عملکرد سرترالین تأثیر بگذارند و خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهند. در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر پیش از شروع مصرف آسنترا به پزشک خود اطلاع دهید:
- هر دارویی که بر ضربان قلب تأثیر می‌گذارد؛ آسنترا ممکن است باعث افزایش ضربان قلب یا ضربان نامنظم (آریتمی) شود.
- هر داروی دیگری برای افسردگی که در حال حاضر مصرف می‌کنید یا قبلاً مصرف کرده‌اید؛ برخی داروهای ضدافسردگی ممکن است فشار خون بسیار بالا را حتی پس از قطع مصرف افزایش دهند.
مخلوط آسنترا با داروهای گیاهی و مکمل‌ها
تا زمانی که تحت درمان با سرترالین هستید از مصرف گیاه خار مریم، داروی گیاهی افسردگی، خودداری کنید زیرا خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.
اطلاعات کمی در مورد مصرف سایر داروهای گیاهی و مکمل‌ها همراه با سرترالین وجود دارد. نمی‌توان به‌طور قطعی گفت که این ترکیبات با هم بی‌خطر هستند یا خیر، زیرا مانند داروهای تجویزی و داروخانه‌ای آزمایش نمی‌شوند.
سوالات متداول
۱. معجزه آسنترا چیست؟
آسنترا (سرترالین) یک داروی ضد افسردگی از دسته مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRI) است که برای درمان افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)، و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) استفاده میشود. بسیاری از بیماران با استفاده از این دارو بهبود چشمگیری در حالت روحی و کیفیت زندگی خود مشاهده کردهاند، از این رو به عنوان “معجزه آسنترا” یاد میشود.
۲. آیا آسنترا باعث لاغری میشود؟
سرترالین معمولاً تأثیر مستقیم بر وزن ندارد، اما برخی افراد ممکن است کاهش اشتها و لاغری را تجربه کنند. تغییرات وزن به واکنش فرد نسبت به دارو و سبک زندگی او بستگی دارد.
۳. آیا قرص آسنترا ۵۰ چاق کننده است؟
برخی افراد ممکن است با مصرف سرترالین افزایش وزن را تجربه کنند، اما این اثر جانبی در همه افراد مشاهده نمی‌شود. تغییرات وزن ناشی از مصرف آسنترا به واکنش بدن هر فرد به دارو و عوامل دیگری مانند رژیم غذایی و فعالیت بدنی بستگی دارد.
۴. بهترین زمان مصرف قرص آسنترا ۵۰ چه زمانی است؟
بهترین زمان مصرف قرص آسنترا ۵۰، بر اساس توصیه پزشک، معمولاً صبح‌ها بعد از صبحانه است. این دارو میتواند در برخی افراد باعث بی‌خوابی شود، بنابراین مصرف آن در صبح میتواند از این مشکل جلوگیری کند. مهم است که دارو را هر روز در همان زمان مصرف کنید.
۵. آیا قرص آسنترا شادی آور است؟
سرترالین به بهبود حالت روحی و کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک میکند. این دارو با افزایش سطح سروتونین در مغز، احساسات مثبت و شادی را تقویت میکند، بنابراین برخی افراد ممکن است آن را به عنوان “شادی آور” توصیف کنند.
۶. قرص آسنترا ۵۰ برای چیست؟
قرص آسنترا ۵۰ میلیگرم برای درمان افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، و اختلالات پانیک استفاده میشود. این دارو به افزایش سطح سروتونین در مغز کمک میکند که باعث بهبود حالت روحی و کاهش علائم اضطرابی میشود.
۷. عوارض آسنترا بر چشم چیست؟
عوارض جانبی سرترالین میتواند شامل مشکلات چشمی مانند تاری دید، خشکی چشم، و تغییرات در بینایی باشد. در صورتی که هر گونه علائم غیرعادی چشمی را تجربه کردید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.
منبع : nhs
