کلرامفنیکل یک داروی آنتی‌بیوتیکی است که عمدتاً برای درمان عفونتهای چشمی مانند ورم ملتحمه و گاهی اوقات عفونتهای گوش مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به صورت قطره چشم یا پماد چشمی عرضه میشود و می‌توان آن را با نسخه یا از داروخانه‌ها تهیه کرد. همچنین، کلرامفنیکل به صورت قطره گوش نیز موجود است که فقط با نسخه پزشک قابل دسترسی است.
بیشتر بخوانید:
تاثیرات شگفت‌انگیز قرص ویاگرا : بازگشت اعتماد به نفس در رابطه!
این دارو در مواردی به صورت وریدی (داخل وریدی) یا به شکل کپسول تجویز میشود. این نوع درمان برای عفونتهای جدی است و تقریباً همیشه در بیمارستان انجام میشود.
قطره کلرامفنیکل یخچالی است؟
نکات احتیاط
- کلرامفنیکل برای اکثر بزرگسالان و کودکان بی‌خطر است.
- برای اکثر عفونتهای چشمی، معمولاً ظرف ۲ روز پس از شروع استفاده از کلرامفنیکل بهبودی مشاهده میشود.
- در مورد عفونتهای گوش، پس از چند روز باید احساس بهتری داشته باشید.
- پس از استفاده از قطره چشمی یا پماد، ممکن است به طور موقت احساس سوزش در چشم‌ها داشته باشید. قطره‌های گوش نیز ممکن است برای چند دقیقه پس از استفاده باعث ناراحتی خفیف شوند.
- اگر معمولاً از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، هنگام استفاده از قطره چشمی یا پماد کلرامفنیکل از لنزهای تماسی استفاده نکنید.
افرادی که می‌توانند از کلرامفنیکل استفاده کنند
کلرامفنیکل میتواند توسط اکثر بزرگسالان و کودکان، از جمله نوزادان، استفاده شود. این دارو به صورت قطره و پماد چشمی برای بزرگسالان و کودکان بالای ۲ سال در داروخانه‌ها قابل خرید است. برای کودکان زیر ۲ سال، نیاز به نسخه پزشک برای تهیه کلرامفنیکل دارید.
قطره کلوبیوتیک برای چی خوبه
افرادی که ممکن است نتوانند از کلرامفنیکل استفاده کنند
کلرامفنیکل برای همه مناسب نیست. برای اطمینان از بی‌خطر بودن آن، اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، باید با پزشک خود مشورت کنید:
- واکنش آلرژیک به کلرامفنیکل یا هر داروی دیگری داشته‌اید.
- شما یا هرکدام از اعضای خانواده‌تان دچار بیماری نادری به نام کم‌خونی آپلاستیک بوده‌اید (زمانی که مغز استخوان سلول‌های خونی تولید نمی‌کند).
افرادی که ممکن است نتوانند از قطره چشمی یا پماد استفاده کنند
قبل از استفاده از کلرامفنیکل، اگر از سایر قطره‌ها یا پمادهای چشمی استفاده می‌کنید یا به طور معمول از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین، در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر با پزشک خود صحبت کنید:
- هرگونه مشکل بینایی یا درد شدید چشم
- تورم چشم‌ها و بثورات روی صورت یا سر
- یک چشم ابری
- مردمک چشم غیرعادی (اندازه نامنظم، گشاد شده یا عدم واکنش به نور)
- اخیراً آسیب چشمی داشته‌اید یا چیزی در چشم شما رفته است
- اخیراً ورم ملتحمه داشته‌اید
- سندرم خشکی چشم (زمانی که چشمان شما اشک کافی تولید نمی‌کنند)
- گلوکوم
- در ۶ ماه گذشته جراحی چشم یا لیزر درمانی داشته‌اید
افرادی که ممکن است نتوانند از قطره گوش استفاده کنند
قبل از استفاده از قطره گوش کلرامفنیکل، اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید:
- پرده گوش سوراخ شده (ترکیده) دارید
- به پلی‌اتیلن گلیکول (ماده‌ای که در برخی داروها، لوازم آرایشی و بهداشتی و برخی غذاها یافت میشود) حساسیت دارید.
قطره کلوبیوتیک ۵ درصد برای چیست
نحوه و زمان استفاده از کلرامفنیکل
دوز
کلرامفنیکل در قدرت‌های مختلفی موجود است. میزان مصرف شما بستگی به نوع و محل استفاده دارد، به‌طور مثال، قطره چشمی، پماد چشمی یا قطره گوش.
نحوه استفاده از کلرامفنیکل
برای استفاده از کلرامفنیکل، نکات زیر را رعایت کنید:
- شستشوی دست‌ها: قبل و بعد از استفاده از کلرامفنیکل، دستهای خود را بشویید تا از انتقال عفونت به چشم یا گوش دیگر جلوگیری شود.
- درپوش: درپوش دارو را درست قبل از استفاده بردارید و بعد از تمام شدن استفاده، آن را تعویض کنید.
- قطره چکان و لوله چشمی: از لمس قطره چکان یا لوله چشمی با انگشتان خودداری کنید.
- عدم تماس نازل: نازل دارو نباید با چشم، گوش یا پوست شما برخورد کند.
- استفاده از آینه: برای دیدن دقیق‌تر و صحیح‌تر، از یک آینه استفاده کنید.
- وضعیت سر: برای ریختن قطره در چشم یا گوش، سر خود را به عقب یا به پهلو خم کنید.
- دور ریختن داروهای باقی‌مانده: پس از پایان دوره درمان، داروهای باقی‌مانده را دور بریزید.
طریقه مصرف قطره چشم کلوبیوتیک
اگر از قطره چشمی کلرامفنیکل ۰.۵ درصد استفاده می‌کنید:
- دوز اولیه: هر ۲ ساعت یک قطره در چشم آسیب‌دیده بریزید (در ساعات بیداری) به مدت ۲ روز اول.
- دوز نگهداری: سپس هر ۴ ساعت برای ۳ روز آینده یا طبق توصیه پزشک.
روش استفاده:
- سر خود را به عقب خم کنید و پلک پایین خود را با انگشت تمیز به سمت پایین بکشید.
- بطری را بالای چشم خود نگه دارید و اجازه دهید یک قطره در فضای بین پلک پایین و چشم بریزد.
- چند دقیقه چشم خود را ببندید و مایع اضافی را با دستمال تمیز پاک کنید.
برای عفونتهای شدیدتر، پزشک ممکن است استفاده از پماد چشمی در شب و قطره‌های چشمی در طول روز را توصیه کند. این به دلیل عملکرد بهتر پماد در هنگام خواب است، در حالی که قطره‌های چشمی روی بینایی تأثیری نمی‌گذارند و امکان ادامه فعالیت‌های روزانه را فراهم می‌کنند.
نحوه استفاده از پماد چشم
اگر از پماد چشمی کلرامفنیکل ۱ درصد استفاده می‌کنید:
- دوز: هر ۳ ساعت یکبار (در ساعات بیداری) بر روی چشم آسیب‌دیده بمالید. این کار را ۳ تا ۴ بار در روز یا طبق توصیه پزشک انجام دهید.
روش استفاده:
- پلک پایین خود را با انگشت تمیز به سمت پایین بکشید و سر خود را به عقب خم کنید.
- لوله را با نازل نزدیک چشم خود نگه دارید و به آرامی حدود ۱ سانتی‌متر از پماد را در فضای بین پلک پایین و چشم فشار دهید.
- چند دقیقه چشم خود را ببندید.
در صورت عفونتهای شدیدتر، پزشک ممکن است استفاده از پماد چشمی را قبل از خواب توصیه کند. این به دلیل چسبیدن پماد به سطح چشم و پلک و اثرگذاری بهتر در هنگام خواب است.
نحوه استفاده از قطره گوش کلرامفنیکل
اگر از قطره گوش کلرامفنیکل با غلظت ۵ یا ۱۰ درصد استفاده می‌کنید، ۳ یا ۴ قطره را ۲ تا ۳ بار در روز یا طبق توصیه پزشک به گوش آسیب‌دیده بریزید.
روش استفاده:
- سر خود را به سمت گوش آسیب‌دیده کج کنید و لوله قطره چکان را به سمت آن بالا بیاورید.
- قطره را به آرامی در سوراخ گوش بریزید.
- اگر امکان دارد، حداقل به مدت ۱۰ دقیقه دراز بکشید و سر خود را به یک طرف بچرخانید تا گوش آسیب‌دیده به سمت بالا باشد.
- پس از این مدت، مقداری پنبه در گوش خود قرار دهید.
مدت زمان استفاده
- قطره چشمی: قطره را به مدت ۵ روز استفاده کنید، حتی اگر چشم شما بهبود یافته است. از ادامه مصرف بیش از ۵ روز خودداری کنید، مگر اینکه پزشک به شما توصیه کند. این کار به دلیل حساسیت بالای چشم‌ها و احتمال ابتلا به عفونتهای جدید ضروری است.
- پماد چشمی: پماد را تا زمانی که چشم شما طبیعی به نظر برسد و به مدت ۲ روز پس از آن استفاده کنید. از استفاده بیش از ۵ روز خودداری کنید، مگر با تجویز پزشک.
- قطره‌های گوش: قطره‌ها را تا ۱ هفته استفاده کنید و از ادامه مصرف بیشتر از این مدت خودداری کنید، مگر با توصیه پزشک. این نکته به دلیل افزایش حساسیت گوش‌ها و احتمال ابتلا به عفونتهای جدید مهم است.
کلرامفنیکل چشمی
در صورت فراموشی مصرف
اگر مصرف قطره یا پماد کلرامفنیکل را فراموش کردید، به محض یادآوری، آن را مصرف کنید. سپس به برنامه مصرف معمول خود ادامه دهید. اگر بارها فراموش می‌کنید که دارو را مصرف کنید، تنظیم زنگ هشدار میتواند مفید باشد. همچنین می‌توانید از داروساز خود در مورد روش‌های دیگر برای به یادآوری داروها مشاوره بگیرید.
در صورت مصرف بیش از حد
اگر به طور تصادفی چند قطره بیشتر از مقدار توصیه شده از کلرامفنیکل در چشم یا گوش شما افتاد یا اگر مقدار بیشتری از پماد را نسبت به مقدار مورد نظر استفاده کردید، نگران نباشید. در این موارد، معمولاً نیازی به اقدام خاصی نیست، اما در صورت بروز علائم غیرمعمول، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
عوارض جانبی کلرامفنیکل
همانند سایر داروها، کلرامفنیکل نیز ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند، هرچند که تمامی افراد تحت درمان، دچار این عوارض نمی‌شوند.
عوارض جانبی رایج
عوارض جانبی رایج کلرامفنیکل در بیش از ۱ نفر از هر ۱۰۰ نفر مشاهده میشود. برای مقابله با این عوارض، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
عوارض جانبی جدی
عوارض جانبی جدی نادر هستند و در کمتر از ۱ نفر از هر ۱۰۰۰ نفر بروز می‌کنند. در صورت بروز علائم زیر، باید به پزشک مراجعه کنید:
- کبودی آسان‌تر: اگر به طور غیرعادی کبود می‌شوید.
- افزایش خطر عفونت: اگر بیشتر از قبل دچار عفونت می‌شوید.
- احساس خستگی یا ضعف شدید: این علائم می‌توانند نشان‌دهنده کم‌خونی آپلاستیک باشند، که یک وضعیت نادر است و در آن مغز استخوان به طور طبیعی قادر به تولید سلول‌های خونی نیست. احتمال بروز این وضعیت در هنگام استفاده از قطره چشمی، پماد یا قطره گوش کلرامفنیکل بسیار کم است، اما در صورت تجویز کلرامفنیکل به صورت داخل وریدی، خطر آن افزایش می‌یابد.
واکنش آلرژیک جدی
در موارد نادر، ممکن است واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) به کلرامفنیکل رخ دهد. در صورت بروز علائم واکنش آلرژیک، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سایر عوارض جانبی
این موارد، تمامی عوارض جانبی کلرامفنیکل نیستند. برای مشاهده فهرست کامل عوارض جانبی، به بروشور داخل بسته دارویی خود مراجعه کنید.
بارداری، شیردهی و باروری در حین مصرف کلرامفنیکل
کلرامفنیکل و بارداری
استفاده از کلرامفنیکل در درمان عفونتهای چشمی و گوش در دوران بارداری مجاز است. مقادیر اندکی از این دارو به جریان خون جذب میشود و تصور نمی‌شود که این مقادیر به جنین آسیب برسانند.
با این حال، مهم است که با پزشک یا داروساز خود در مورد بهترین گزینه درمانی برای وضعیت خود مشورت کنید. این انتخاب به شدت عفونت و وجود داروهای دیگر که ممکن است مناسب‌تر باشند بستگی دارد.
کلرامفنیکل و شیردهی
اگر کودک شما به طور سالم و طبیعی به دنیا آمده است، استفاده از درمان چشمی و قطره گوش کلرامفنیکل در دوران شیردهی معمولاً بی‌خطر است. با این حال، اگر سابقه خانوادگی هر نوع اختلال خونی، از جمله کم‌خونی آپلاستیک وجود داشته باشد، ممکن است پزشک توصیه کند که از کلرامفنیکل استفاده نکنید.
تاکنون مشخص نیست که چه مقدار کلرامفنیکل به شیر مادر منتقل میشود، اما احتمالاً مقدار آن در فرمول‌های مورد استفاده برای چشم و گوش بسیار اندک است. به همین دلیل، تا زمان کسب اطلاعات بیشتر در مورد ایمنی کلرامفنیکل در دوران شیردهی، پزشکان ممکن است داروهای دیگری را پیشنهاد دهند.
قبل از بلند کردن نوزاد، حتماً دستان خود را به‌طور کامل بشویید. اگر متوجه شدید که کودک شما دچار ناراحتی معده، بی‌قراری غیرعادی، بثورات پوستی یا رنگ غیرطبیعی پوست شده است، در اسرع وقت با پزشک، ماما یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
کلرامفنیکل و باروری
تحقیقات نشان نمی‌دهد که استفاده از کلرامفنیکل تأثیری بر باروری در مردان یا زنان دارد.
سوالات متداول
آیا قطره کلرامفنیکل برای درمان عفونتهای چشمی موثر است؟
بله، قطره کلرامفنیکل معمولاً برای درمان عفونتهای باکتریایی چشم مانند کنژنکتیویت (التهاب ملتحمه) تجویز میشود و میتواند به بهبود سریع علائم کمک کند.
آیا استفاده از قطره کلرامفنیکل عوارض جانبی دارد؟
مانند سایر داروها، قطره کلرامفنیکل ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. عوارض جانبی رایج شامل سوزش، خارش یا قرمزی چشم است. در صورت بروز علائم جدی مانند کبودی آسان، خستگی شدید یا واکنش آلرژیک، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
چگونه باید قطره کلرامفنیکل را مصرف کنم؟
برای استفاده از قطره چشمی کلرامفنیکل، ابتدا دستهای خود را بشویید، سپس سر را به عقب خم کرده و پلک پایین را به آرامی با انگشت پایین بکشید. قطره را در فضای بین پلک و چشم بریزید و بعد از آن چند دقیقه چشم خود را ببندید.
آیا می‌توانم از قطره کلرامفنیکل در دوران بارداری یا شیردهی استفاده کنم؟
استفاده از قطره کلرامفنیکل در دوران بارداری و شیردهی معمولاً بی‌خطر است، اما توصیه میشود قبل از مصرف، با پزشک خود مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که این دارو برای شرایط خاص شما مناسب است.
منبع :nhs.uk
